Hiệu ứng Westerners là gì?

Hiệu ứng Westerners còn được gọi là hiệu ứng thao túng hành vi người khác. Đây là hiệu ứng giúp con người tìm được cách điều khiển, yêu cầu người khác nghĩ và làm theo ý của mình, bằng các định hướng, chuỗi hành động liên tục.

Hiệu ứng Westerners là gì?

Nhà tâm lý học Westerners đã từng giảng một ngụ ngôn thế này:

Ở một thị trấn nhỏ. Mỗi khi tan học về, bọn trẻ con thường lấy gậy quẹt dài theo những thanh rào sắt của một căn nhà cũ kỹ. Và chuỗi tiếng động tạo ra khiến chúng rất khoái trá. Ông lão chủ nhà lại không thể chịu nổi cái sự chói tai này. Nhưng có chửi cũng chưa chắc thay đổi được gì, khéo còn làm chúng nó hăng máu đập to hơn.

Một ngày nọ, ông gọi bọn trẻ lại và nói:

– Này các cháu, âm thanh các cháu quẹt lên rào nghe rất hay. Nếu ngày nào các cháu cũng chịu khó làm như vậy, ông sẽ cho các cháu 1$.

Và như thế suốt 1 tuần ngày nào ông cũng trả bọn trẻ 1$.

Sang tuần thứ 2 ông bảo bọn chúng:

– Ông không còn nhiều tiền, chỉ có thể cho các cháu 50 xu thôi.

Sang tuần thứ 3 ông nói:

– Các cháu ạ, thật không may ông chả còn đồng nào. Từ nay ông không thể trả tiền cho mấy đứa nữa.

Bọn trẻ bực mình nói: – Không có tiền thì không được nghe.

Và từ đó không đứa nào quẹt gậy lên hàng rào sắt nữa.

Trong câu chuyện này, cách của ông lão rất đơn giản, ông đã biến động cơ bên trong “chơi vì niềm vui của chính mình” từ bọn trẻ trở thành động cơ bên ngoài “chơi vì để được tiền”, và khi ông lão thao túng nhân tố bên ngoài này thì cũng đã thao túng được hành vi của bọn trẻ.

Hiệu ứng Westerners cũng thấy rõ trong cuộc sống. Ví dụ, bố mẹ thường nói với con cái: “Nếu lần này con thi được 10 điểm thì bố mẹ sẽ thưởng 100 ngàn”, “Nếu con thi đứng trong top 5 thì bố mẹ sẽ thưởng con một món đồ chơi mới” v.v. Người lớn chúng ta có lẽ không ngờ rằng cơ chế thưởng này không thỏa đáng, nó sẽ khiến hứng thú học tập của trẻ dần dần giảm đi.

Ứng dụng của hiệu ứng Westerners

Người ta sử dụng hiệu ứng Westerners trong các lĩnh vực khác nhau như giáo dục, kinh doanh, trong việc quản lý nhân sự, y học…Các phần thưởng, lợi ích, các định hướng có sẵn trong cuộc sống sẽ khiến con người có động lực làm theo định hướng, giúp việc thao túng tâm lý, hành động của mọi người dễ dàng hơn.

Hiệu ứng đặc biệt Westerners cũng được phát huy ở mức tối đa. Tuy nhiên, cần cân nhắc và áp dụng vừa phải hiệu ứng này, để tránh tình trạng phản tác dụng, giảm động lực khi áp dụng phần thưởng thao túng không thỏa đáng.