Khi được yêu cầu chọn phát minh có ảnh hưởng nhất của thiên niên kỷ, chỉ mình ông Lý Quang Diệu phớt lờ máy in, điện, động cơ đốt trong và Internet, mà lại chọn máy lạnh. Ông giải thích rằng trước khi có máy lạnh, người sống ở xứ nhiệt đới bị bất lợi vì cái nóng và độ ẩm gây tác hại cho chất lượng công việc của họ.
Ký giả và học giả Cherian George phát hiện trong ý này có một ẩn dụ cho phong cách trị quốc của Lý Quang Diệu, và viết cuốn “Quốc gia máy lạnh: Các tiểu luận về nền chính trị của sự an nhàn và sự kiểm soát”. Lý Quang Diệu biến Singapore thành nơi an nhàn, nhưng cẩn trọng đến mức giữ nhiệt kế để kiểm soát nhiệt độ.

Về một số phương diện, Lý Quang Diệu có phần hơi lập dị. Trong số những danh nhân thế kỷ 20 được tờ The Wall Street Journal vào năm 1999 yêu cầu chọn phát minh có ảnh hưởng nhất của thiên niên kỷ, chỉ mình ông phớt lờ máy in, điện, động cơ đốt trong và Internet, mà lại chọn máy lạnh. Ông giải thích rằng trước khi có máy lạnh, người sống ở xứ nhiệt đới bị bất lợi vì cái nóng và độ ẩm gây tác hại cho chất lượng công việc của họ.

Giờ đây, họ “không nhất thiết bị tụt hậu nữa”. Ký giả và học giả Cherian George phát hiện trong ý này có một ẩn dụ cho phong cách trị quốc của Lý Quang Diệu, và viết một trong những cuốn sách hay nhất về vấn đề này: “Quốc gia máy lạnh: Các tiểu luận về nền chính trị của sự an nhàn và sự kiểm soát”. Lý Quang Diệu biến Singapore thành nơi an nhàn, nhưng cẩn trọng đến mức kiểm soát nhiệt kế. Người Singapore thấy hòn đảo của mình đã tự chuyển biến và hiện đại hóa nên dường như chấp nhận điều này. Nhưng vào năm 2011, đảng PAP đạt kết quả tệ nhất trong lịch sử trong một kỳ tổng tuyển. Nhiều người nghĩ rằng sẽ phải có thay đổi, và cấu trúc mà Lý Quang Diệu đã dựng nên không phù hợp với thời đại Facebook và sự bùng nổ các mạng lưới mà cấu trúc đó không còn kiểm soát được. Họ bắt đầu bất bình với những hạn chế đối với cuộc sống của mình, dường như không còn tin vào tình trạng mỏng manh của Singapore, và bớt lo sợ về các hậu quả khi chỉ trích chính quyền.
Nỗi bất bình lớn nhất là nhiều người, dù có một kế hoạch tiết kiệm bắt buộc được tán dương nhiều, không có đủ tiền cho lúc về hưu. Và họ đổ lỗi cho số dân nhập cư nhiều khiến lương giảm và chi phí sinh hoạt tăng. Đây là một hậu quả của một thất bại đặc thù trong nhiều chiến dịch của Lý Quang Diệu để khiến người Singapore thay đổi. Ông thành công trong việc tạo nên một quốc gia gồm những người nói tiếng quan thoại trở nên lịch sự hơn trước kia, không đi bộ vượt đèn đỏ và không nhai kẹo cao su; nhưng ông không thể khiến họ sinh nhiều con hơn. Vào đầu thập niên 1980, ông bỏ chính sách “ngừng ở hai con”, và bắt đầu khuyến khích giới có học vấn cao có gia đình đông con hơn. Nhưng, ba thập niên sau, phụ nữ Singapore có tỉ lệ sinh sản thuộc hàng thấp nhất thế giới.
Leave a Reply