Giải Nobel Văn học 2023 được trao cho nhà văn Na Uy Jon Fosse vì “những vở kịch và văn xuôi sáng tạo của ông đã lên tiếng cho những điều không thể nói ra”.
Fosse là nhà văn Na Uy thứ tư nhận giải này, sau Bjørnstjerne Bjørnson (1903), Knut Hamsun (1920) và Sigrid Undset (1928).
Jon Fosse, 64 tuổi, sinh ra ở bờ biển phía tây Na Uy. Kho tàng tác phẩm của ông bao gồm khoảng 40 vở kịch, cùng với vô số tiểu thuyết, thơ, tiểu luận, sách thiếu nhi và bản dịch.
Năm lên 7 tuổi, một tai nạn nghiêm trọng khiến Fosse cận kề cái chết. Trải nghiệm này đã ảnh hưởng đáng kể đến việc viết lách ở tuổi trưởng thành của ông. Ông học tại ĐH Bergen và nghiên cứu văn học so sánh, sau đó bắt tay vào sự nghiệp văn chương.
Cuốn tiểu thuyết đầu tay của ông là Raudt, svart (Đỏ, Đen), được xuất bản năm 1983. Vở kịch đầu tiên của ông là Og aldri skal vi skiljast (Và chúng ta sẽ không bao giờ chia tay), được biểu diễn và xuất bản năm 1994.
Fosse viết tiểu thuyết, truyện ngắn, thơ, sách thiếu nhi, tiểu luận và kịch. Tác phẩm của ông đã được dịch sang hơn bốn mươi thứ tiếng. Ông cũng chơi nhạc, và phần lớn quá trình luyện viết ở tuổi thiếu niên của ông liên quan đến việc sáng tác lời bài hát cho các bản nhạc.
Năm 2003, Fosse được trao Huân chương Quân công của Tổng thống Pháp. Ông được báo Daily Telegraph xếp hạng thứ 83 trong danh sách 100 thiên tài còn sống.
Năm 2011, Fosse được trao tặng toà nhà Grotten, nơi ở danh dự thuộc sở hữu của nhà nước Na Uy, nằm trong khuôn viên Cung điện Hoàng gia ở trung tâm thành phố Oslo. Đây là vinh dự được Vua Na Uy đặc biệt ban tặng vì những đóng góp cho nghệ thuật và văn hóa Na Uy.
Năm 2015, Fosse được trao Giải thưởng Văn học của Hội đồng Bắc Âu cho bộ ba phim Andvake (Sự tỉnh táo), Olavs draumar (Những giấc mơ của Olav) và Kveldsvævd (Sự mệt mỏi).
Leave a Reply